وقتی در یک شام خانوادگی هستید چه احساسی دارید؟ بیشتر مردم دوست دارند با اعضای خانواده یا دوستان غذا بخورند. اما برخی افراد نیز دوست دارند ناهار خود را به تنهایی بخورند. شاید برایتان عجیب باشد اگر به شما بگویم غذا خوردن با خانواده فقط برای روی نیست سلامت جسمانی اما در سلامت روان نیز موثر است. اثرات مثبت وعده های غذایی خانوادگی در مطالعات علمی ثابت شده است. یافته‌های محققان نشان می‌دهد کسانی که وعده‌های غذایی خانوادگی می‌خورند، بیش از سایرین تمایل به رژیم غذایی سالم دارند. در این مقاله به شما خواهم گفت که چرا غذا خوردن با خانواده برای بدن و ذهن شما مفید است.
فواید وعده های غذایی خانوادگی
1. تغذیه سالم و پیشگیری از چاقی
وقتی اعضای خانواده برای یک شام خانوادگی جمع می شوند، الگوی غذایی سالم تری دارند. پدران و مادران معمولا برای تهیه غذای خانواده به سراغ غذاهای سالم و خانگی می روند.[1] این غذاها شامل گوشت، سبزیجات، حبوبات و سایر مواد مغذی است. این رفتارهای والدین می تواند بر نحوه غذا خوردن کودکان و خودشان تأثیر بگذارد و اعضای خانواده را تشویق به اتخاذ عادات غذایی سالم کند. یکی از مشکلات افراد به ویژه نوجوانان این است که زمان غذای ثابتی ندارند و ممکن است غذا را فراموش کنند یا دیر غذا بخورند.
بدن ما غذا را در ساعات مختلف شبانه روز به طور متفاوتی هضم می کند. داشتن یک برنامه غذایی ثابت باعث افزایش انرژی، کاهش وزن و کاهش خطر ابتلا به بیماری های متابولیک می شود.[2] وقتی با اعضای خانواده غذا می خوریم، زمان و برنامه مشخصی برای آن داریم. بر اساس آنچه گفتم، اگر تناسب اندام، سلامت جسمانی و سبک زندگی سالم برای شما مهم است، بهتر است با اعضای خانواده غذا بخورید.
2. افزایش آرامش و حفظ سلامت روان
غذا خوردن در کنار خانواده حس آرامش و شادی را برای اعضای خانواده به ویژه پدران و مادران به ارمغان می آورد. یکی از مهمترین اثرات این امر کاهش افسردگی و اضطراب در بزرگسالان است. می دانیم که بزرگسالان در طول روز با چالش های پیچیده تری نسبت به کودکان روبرو هستند. این چالش ها می تواند سلامت روان افراد را تهدید کند. صرف شام با خانواده به والدین کمک می کند تا از فشارهای روزمره و استرس کاری دور شوند. همچنین می تواند روابط بین همسران را صمیمی تر کند.
3. بهبود روابط بین فردی
اگر نگاهی به خانواده هایی بیندازیم که روابط بین فردی آنها محدود و آسیب پذیر است، متوجه می شویم که این افراد ارتباطات محدود و غیرصادقانه ای دارند. هرچه اعضای خانواده کمتر با یکدیگر تعامل داشته باشند، مشکلات روحی بیشتری دارند. غذا خوردن با خانواده فرصتی را برای گذراندن وقت با یکدیگر و حفظ و بهبود روابط بین فردی فراهم می کند. هنگام غذا خوردن بهتر است به جای تماشای تلویزیون یا استفاده از تلفن همراه با اعضای خانواده ارتباط برقرار کنید. از آنها بپرسید که روزشان چگونه بوده است. آنها چه احساسی دارند؟ همچنین، اگر به کمک نیاز دارید، می توانید با آنها در این مورد صحبت کنید. بنابراین اگر به دلیل شرایط زندگی زمان کمی را با اعضای خانواده می گذرانید، از زمان صرف غذا استفاده کنید.
4. آموزش مهارت و فرزندپروری
از لحظه ای که می خواهیم سر سفره بنشینیم و بخوریم و بنوشیم، رفتارهای خاصی مانند آداب غذا خوردن را رعایت می کنیم. این آداب عبارتند از: نشستن، درخواست غذا، خوردن و آشامیدن، صحبت کردن، کمک به چیدن سفره و غیره. کودکان با مشاهده رفتار والدین خود می توانند آداب خوردن و آشامیدن را بیاموزند. در دوران نوجوانی می توانند آشپزی را از والدین خود بیاموزند تا بتوانند از این مهارت در زندگی مستقل خود استفاده کنند.
5. یادگیری از خردسالان
گفتگو بین اعضای خانواده در طول وعده های غذایی به غنی سازی واژگان کودکان کمک می کند.[3] یک کودک خردسال را در نظر بگیرید که واژگان را یاد می گیرد. او این کلمات را بیشتر از هرکسی از مادر و پدرش یاد می گیرد. تحقیقات نشان می دهد که کودکان خردسال می توانند حدود 1000 کلمه خاص را در شام خانوادگی یاد بگیرند. در حالی که آنها می توانند با گوش دادن به داستانی که والدینشان از کتاب کودکان خوانده اند، حدود 143 کلمه را یاد بگیرند.
6. عملکرد تحصیلی بهتر
محققان دریافته اند که تعداد دفعاتی که کودکان با خانواده خود شام می خورند تأثیر مستقیمی بر عملکرد تحصیلی آنها دارد. نوجوانانی که حداقل 5 بار در هفته بیرون از خانه غذا می خورند، دو برابر بیشتر از سایر نوجوانان، نمره A دریافت می کنند. عملکرد تحصیلی، ورزشی و فعالیت های هنری این نوجوانان نیز بسیار بهتر از همسالان خود است.[4]
7. پیشگیری از رفتارهای پرخطر
صرف شام با خانواده می تواند رفتارهای پرخطر در نوجوانان را کاهش دهد. رفتار عاطفی رفتارهایی مانند سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، اعتیاد، خشونت و پرخاشگری است. مطالعه ای روی 5000 نوجوان در مینه سوتا نشان داد که شام های خانوادگی منظم خطر خودکشی و افسردگی را کاهش می دهد.[5] شام های خانوادگی به نوجوانان کمک می کند روحیه مثبتی داشته باشند و باعث می شود که آنها به والدین و آینده خود با دید مثبت تری نگاه کنند.
8. اختلالات خوردن
افراد مبتلا به اختلالات خوردن، بیشتر زمانی که تنها هستند، عادت های بد غذایی دارند تا زمانی که با اعضای خانواده هستند. غذا خوردن با اعضای خانواده می تواند فرد را قادر سازد تا عادات غذایی ناکارآمد خود را تا حدودی بهبود بخشد. البته باید توجه داشته باشیم که اختلالاتی مانند پرخوری یا بی اشتهایی عصبی، اجباری غذا خوردن و نشخوار فکری نیز نیاز به روان درمانی دارند.
9. کاهش هزینه
اگر هزینه یک وعده غذایی انفرادی را با یک وعده غذایی گروهی محاسبه کنید، شگفت زده خواهید شد. فرض کنید می خواهید در یک رستوران شام بخورید. قیمتی که برای این شام انفرادی می پردازید ممکن است از قیمت یک شام خانوادگی بیشتر باشد. اگر شام را در خانه و به عنوان خانواده میل کنید، غذای سالم و ارزان تری خواهید خورد. پس بهتر است کمی از نظر اقتصادی فکر کنید.
چه زمانی یک شام خانوادگی خوب نیست؟
گاهی اوقات افراد بر این باورند که خوردن شام خانوادگی برایشان فایده ای نداشته است. دلیل این امر شاید این باشد که آنها در کنار هم نشسته اند، اما نه با هم. فرض کنید اعضای خانواده از غذای خود لذت می برند. پدر خانواده تلویزیون تماشا می کند. کودکان نیز برای بررسی شبکه های اجتماعی گوشی های همراه خود را در دستان خود نگه می دارند. شاید یکی از بچه ها هم بخواهد شامش را زود تمام کند تا بازی های رایانه ای انجام دهد. مادر هم می خواهد به دوستش زنگ بزند و حالش را بپرسد آیا می توانیم بگوییم اعضای این خانواده با هم شام می خورند؟ خیر این افراد با هم هستند، اما تعامل سازنده ای با یکدیگر ندارند. اگر می خواهیم این شام را ارزشمند کنیم، اعضای خانواده باید روی لذت بردن از غذا و گذراندن وقت با یکدیگر تمرکز کنند.
چگونه شام خانوادگی را مفیدتر کنیم؟
با انجام موارد زیر می توانید یک وعده غذایی خانوادگی لذت بخش را تجربه کنید:
- مشارکت همه اعضای خانواده در آشپزی یا چیدن سفره
- توجه به طعم غذای اعضای خانواده
- تزیین غذا و میز شام
- شما یک برنامه غذایی سالم و زمان دقیق غذا دارید
- هنگام خوردن و آشامیدن از تماشای تلویزیون و استفاده از تلفن همراه خودداری کنید
- حضور همه اعضای خانواده سر میز شام
- با هم غذا بخورید (رستوران ها، پیک نیک ها) تا هر از گاهی تنوع ایجاد کنید
- گفتگوی صادقانه با اعضای خانواده و پرهیز از درگیری و بیان سوالات ناراحت کننده سر میز
تنها غذا خوردن
برخی افراد ترجیح می دهند به تنهایی شام بخورند و نمی خواهند با اعضای خانواده سر یک میز بنشینند. این فرار از شرایط می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. شاید اعضای خانواده با هم مشکل داشته باشند. یا ممکن است افراد یک اختلال روانی مانند افسردگی داشته باشند. گاهی اوقات این فرار از شام خانوادگی می تواند به دلیل درگیری اعضای خانواده باشد که می خواهند با هم شام بخورند.
بنابراین می توانیم به تنهایی غذا خوردن را به عنوان یک هشدار در نظر بگیریم، که به ما می گوید مشکلات در خانواده ای به وجود آمده و در حال عمیق تر شدن است. اگر می خواهیم این مشکلات را حل کنیم، بهتر است در مورد مشکلات با یکدیگر صحبت کنیم. گاهی اوقات خودمان نمی توانیم مشکلات را حل کنیم، در چنین مواقعی بهتر است از یک روانشناس مشاوره خانواده بگیریم. با کمک یک روانشناس می توانید مشکلات فردی اعضای خانواده و همچنین چالش های رایج بین والدین و فرزندان را حل کنید.
جالب است بدانید که مطالعات انجام شده در برخی از کشورهای اروپایی مانند فنلاند، سوئد و پرتغال و همچنین مطالعات انجام شده در ایالات متحده آمریکا نشان می دهد که تماشای تلویزیون در هنگام شام احتمال افزایش وزن و چاقی را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.[6] [7]
خانواده خوشبخت
ما هر شب 1440 دقیقه وقت می گذاریم. می دانیم که این زمان کمی نیست. بیایید به روزی که گذراندیم نگاه کنیم، آیا توانستیم از آن بهترین استفاده را ببریم؟ برای خوشبختی خود چه کرده ایم؟ وقتی به اعضای خانواده خود فکر می کنیم، چه احساسی نسبت به آنها داریم؟ غذا خوردن با اعضای خانواده کمتر از 1 ساعت طول می کشد. بر اساس آنچه گفته شد، این ساعت می تواند کیفیت زندگی ما را تا حد زیادی بهبود بخشد. پس بیایید بهانه تراشی را کنار بگذاریم، برای داشتن یک خانواده شاد نیازی به معجزه ندارید. کافی است با آنها وقت بگذرانید و با آنها لذت ببرید.
سوالات متداول
یافته های محققان نشان می دهد که غذا خوردن به صورت گروهی، به ویژه با کسانی که دوستشان داریم، تأثیرات روانی و جسمی مثبتی دارد.
بهبود سلامت روان، کاهش خطر افسردگی، تغذیه سالم، پیشگیری از چاقی و بهبود روابط بین فردی از جمله فواید تغذیه است که در این مقاله توضیح داده شد.
سبک زندگی ناسالم، اختلالات روانی، درگیری بین اعضای خانواده از جمله عواملی است که باعث می شود اعضای خانواده تمایلی به صرف شام با هم نداشته باشند.