افسردگی غیر معمول نوع خاصی از افسردگی است که در آن علائم با معیارهای سنتی یک اختلال افسردگی متفاوت است. یکی از علائم خاص افسردگی غیر معمول، بهبود موقت خلق و خو در پاسخ به رویدادهای مثبت واقعی یا بالقوه است که واکنش خلقی نامیده می شود.
افسردگی غیر معمول یا غیر معمول چیست؟
افسردگی رایج باعث می شود فرد احساس غمگینی کند و از زندگی روزمره لذت نبرد. افسردگی با ویژگی های غیر معمول به حالتی از افسردگی اطلاق می شود که در آن افراد در مواجهه با رویدادهای خوشایند خلق و خوی بهتری را تجربه می کنند.
این نوع افسردگی با نوع دیس تایمیک متفاوت است که در آن بهبود خلق و خوی ناشی از موقعیت های مثبت معمولاً در مبتلایان رخ نمی دهد.
اما در واقع نام اختلال افسردگی غیر معمول یا غیر معمول یک نام اشتباه است. این اختلال اصلاً غیرمعمول نیست، اما در زنان دو برابر مردان رخ می دهد، مزمن تر است و زودتر از افسردگی مالیخولیایی شروع می شود.
در افسردگی غیر معمول خطر خودکشی و اختلالات اضطرابی افزایش می یابد. احتمال ابتلا به این نوع افسردگی در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک، اختلال دوقطبی نوع دو، سیکلوتیمیا و اختلال خلقی فصلی بیشتر است.
علت افسردگی غیر معمول
علت افسردگی غیر معمول دقیقاً مشخص نیست و حتی مشخص نیست که چرا برخی از افراد مبتلا به افسردگی علائم متفاوتی نسبت به دیگران نشان می دهند. افسردگی غیر معمول اغلب در سنین نوجوانی زودتر از سایر انواع افسردگی شروع می شود و ممکن است دوره طولانی تری (مزمن) داشته باشد. مانند سایر انواع افسردگی، ترکیبی از عوامل می تواند در ایجاد این اختلال نقش داشته باشد، از جمله:
انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی طبیعی مغز هستند که سیگنال ها را به سایر قسمت های مغز و بدن منتقل می کنند. هنگامی که این مواد شیمیایی غیرطبیعی یا مختل می شوند، عملکرد گیرنده های عصبی و سیستم عصبی تغییر می کند و منجر به افسردگی می شود.
ویژگی های ارثی نیز در این امر نقش دارند. افسردگی در افرادی شایع است که خویشاوندان خونی آنها نیز به این بیماری مبتلا هستند. برخی از عوامل خطر نیز می توانند فرد را در معرض خطر بیشتر ابتلا به افسردگی قرار دهند، از جمله:
- سابقه اختلال دوقطبی
- سوء مصرف الکل یا مواد مخدر
- تجربیات آسیب زا در دوران کودکی
- عوامل استرس زای محیطی
علائم افسردگی غیر معمول
یکی از ویژگی های اصلی افسردگی غیر معمول که آن را از افسردگی مالیخولیایی متمایز می کند، واکنش خلقی است. به عبارت دیگر، فرد مبتلا به افسردگی غیر معمول در حضور یک رویداد خوب، علائم خلقی مثبت را نشان می دهد.
در افسردگی مالیخولیایی، تغییرات مثبت به ندرت باعث تغییر در خلق و خو می شود. علاوه بر این، افراد مبتلا به افسردگی غیر معمول باید حداقل دو مورد از علائم زیر را همراه با واکنش خلقی نشان دهند:
- افزایش اشتها و/یا افزایش وزن قابل توجه
- خواب آلودگی بیش از حد
- احساس سنگینی در بازوها یا پاها
- بیش واکنشی و افزایش حساسیت به انتقاد یا طرد شدن، که منجر به اختلالات اجتماعی و کاری قابل توجه می شود.
این علائم با علائم معمول افسردگی، که اغلب شامل از دست دادن اشتها و بی خوابی است، متفاوت است. همچنین، خلق و خوی افراد مبتلا به افسردگی معمولی معمولاً حتی زمانی که اتفاقات خوبی رخ می دهد، بهبود نمی یابد. بنابراین، افراد مبتلا به افسردگی غیر معمول علائم اصلی افسردگی را تجربه می کنند، مانند:
- حالم بد است
- تغییر در اشتها
- مشکلات خواب
- تحریک پذیری
- خستگی
- مشکلات تمرکز
اما می توانند علائم زیر را نیز داشته باشند.
- بهبود موقت خلق و خوی پس از یک رویداد مثبت یا خبر خوب
- افزایش اشتها و افزایش وزن
- بدن درد
- خواب طولانی در شب یا در روز
علائم کمتر رایج عبارتند از:
- بیخوابی
- سردرد
- اختلالات اشتها
- تصویر بدن مخدوش
روش تشخیص افسردگی آتیپیک
تشخیص افسردگی آتیپیک بر اساس ارزیابی علائم است. قبل از معاینه توسط روانپزشک، بد نیست پزشک خانواده وجود سایر بیماری های جسمی مانند اختلال تیروئید و کمبود ویتامین هایی مانند ویتامین D3 را رد کند. درمان یک بیماری زمینه ای می تواند خلق و خو را بهبود بخشد و سایر علائم مرتبط با افسردگی را کاهش دهد.
روانشناسان و روانپزشکان نیز می توانند با بررسی علائم، زندگی شخصی، تجربیات گذشته، داروهای فعلی و سابقه شخصی یا خانوادگی وجود این اختلال را تایید کنند. اگر علائم بیمار با معیارهای تشخیصی ذکر شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) (در بالا ذکر شد) باشد، یک اختلال تأیید می شود.
روشی برای درمان افسردگی غیر معمول یا غیر معمول
درمان افسردگی غیر معمول شامل ترکیبی از دارو درمانی، گفتار درمانی و تغییر سبک زندگی است. روانپزشک داروهای ضد افسردگی مانند مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) یا مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) را تجویز می کند. برخی از افراد مبتلا به افسردگی غیر معمول به داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای پاسخ خوبی نمی دهند. با این حال، بسیاری از MAOI ها و SSRI ها در درمان علائم این بیماری موثر هستند. به همین دلیل، روانپزشک ممکن است دارو یا ترکیبی از داروها را برای کنترل علائم تجویز کند.
توجه به این نکته مهم است که استفاده از MAOI ممکن است نیاز به تغییرات رژیم غذایی داشته باشد. این داروهای ضد افسردگی با برخی غذاها و داروها از جمله قرص های ضد بارداری و ضد احتقان ها تداخل دارند. بنابراین قبل از مصرف باید با روانپزشک در مورد عوارض جانبی و تداخل با غذاها و داروها صحبت کنید.
در کنار دارودرمانی، روان درمانی نیز تجویز می شود که شامل جلسات منظم با یک درمانگر یا مشاور است. این درمان به بیمار اجازه می دهد تا احساسات خود را بیان کند، افکار ناسالم را شناسایی کند و روش های حل مسئله را بیاموزد. صحبت با یک روانشناس می تواند به مراجع کمک کند تا با شرایط خود کنار بیاید و دیدگاه خود را بهبود بخشد.
سایر روش های درمانی عبارتند از درمان شناختی، رفتار درمانی دیالکتیکی، درمان فردی، گروهی و خانواده، درمان بین فردی و درمان پویا. در کنار دارودرمانی و روان درمانی، درمان افسردگی غیر معمول با 30 تا 45 دقیقه نور درمانی (فوتوتراپی) نیز امکان پذیر است.
علاوه بر داروها و درمان، تغییرات سبک زندگی و درمان های خانگی نیز می تواند به کاهش علائم افسردگی غیر معمول کمک کند، از جمله:
- پرهیز از مواد مخدر و الکل
- حداقل سه بار در هفته ورزش کنید
- خواب با کیفیت و کافی
- تمرین تکنیک های آرامش بخش مانند تنفس عمیق و مدیتیشن
- مصرف برخی مکمل ها، مانند روغن ماهی و خار مریم (برای جلوگیری از تداخل دارویی باید با پزشک مشورت کنید)
افسردگی یک وضعیت روانی جدی است که اگر درمان نشود، با عواقب بالقوه جدی همراه است، از جمله افزایش خطر خودکشی، همبودی با سایر اختلالات روانی، افزایش تعارض در روابط، افزایش خطر سوء مصرف مواد، و از دست دادن خانواده، کار و روابط. آموزشی
با این حال، با درمان مناسب، 70 تا 80 درصد از افراد مبتلا به اختلال افسردگی آتیپیک می توانند بهبود قابل توجهی را در علائم خود تجربه کنند. همه انواع افسردگی به روش های درمان آنلاین به خوبی پاسخ می دهند. برای اطلاعات بیشتر و مشاوره از کارشناسان سلامت روان با ما تماس بگیرید.
منبع
منبع
منبع
مترجم: سعیده بریانیان